لایت کیور دندانپزشکی چیست؟
آنچه در این مقاله می خوانید:
- لایت کیور چیست؟
- کاربرد لایت کیور در دندانپزشکی
- عوامل موثر بر کیورینگ
- انتخاب لایت کیور دندانپزشکی مناسب
- انواع لایت کیور دندانپزشکی
- اجزای دستگاه لایت کیور
- مدهای کاری لایت کیور
لایت کیور چیست؟
دستگاه لایت کیور به منظور پلیمریزاسیون کامپوزیت استفاده می شود. درواقع نورآبی و مرئی دستگاه با شدت زیاد تابش، به تراکم و فشردگی کامپوزیت که ماهیت نرمی دارد، می پردازد. اهمیت استفاده از لایت کیور زمانی مشخص می شود که پلیمریزاسیون ناکافی و نامناسب به کاهش استحکام، تغییر رنگ، حل شدن کامپوزیت، افزایش جذب آب و اثرات مضر بیولوزیکی بیانجامد.
کامپوزیت مواد ترمیمی است که مانند آمالگام برای پرکردن دندان استفاده می شود. این ماده در مقایسه با آمالگام، به ظاهر و رنگ دندان شباهت بیشتری داشته و در زیبایی کار تاثیر بسزایی دارد. دیگر مزیت کار با مواد کامپوزیتی کمتر تراشیدن دندان پوسیده به نسبت زمان استفاده از آمالگام است.
کاربرد دستگاه لایت کیور دندانپزشکی
- ترمیم و پر کردن دندان
- بلیچینگ
- محکم کردن مواد چسباندن ابزارهای ارتودنسی
عوامل موثر بر زمان کیورینگ:
- نتیجه تابش ضرب در زمان
- فاصله از کامپوزیت
- اصلاح نور
- طول موج نور خروجی
- نوع کامپوزیت مورد استفاده
بهترین لایت کیور دندانپزشکی
پارامترهایی که برای انتخاب دستگاه لایت کیور دندانپزشکی مناسب باید به آن ها توجه شود:
- توان مناسب نور خروجی دستگاه بر حسب میلی وات بر سانتی متر مربع
- طول موج مناسب نور خروجی (طول موج نور مرئی بین 400 تا 700 نانومتر است و بیشتریت حساسیت کامپوزیت ها در 400 تا 520 نانومتر (نور آبی) است.)
- مدت زمان تابیدن نور به کامپوزیت تا سفت شدن آن (کیورینگ) که بهترین حالت آن بطور متوسط بین 3 تا 5 ثانیه است.
- قطر لایت گاید
باید توجه شود که عواملی مانند: تغییر ولتاژ برق، وجود خرابی در فیلتر، آلودگی نوک دستگاه، خرابی و ضعف لامپ، خرابی رفلکتور، مشکل درقسمت های الکتریکی و وجود ترک یا شکستگی در انتقال دهنده نور، بر شدت نور خروجی تاثیر دارند.
انواع لایت کیور دندانپزشکی
لایت کیور ها را می توان از نظر منبع تولید نور به چهار دسته هالوژن، پلاسما آرک، لیزر و LED و از نظر اتصال به دو نوع با سیم و بی سیم تقسیم کرد.
-
لایت کیور هالوژنی
- پر استفاده ترین لایت کیور موجود است.
- این چراغ ها دارای یک لامپ کوارتز با یک رشته تنگستن هستند که هم نور ماورا بنفش و هم نور سفید تولید می کند. برای جذب گرما و تمام طول موج‌های خارج از محدوده آبی و بنفش، باید فیلتری بر سر راه نور قرار گیرد.
- شدت تابش: 500 تا 1500 میلی وات بر سانتی مربع است.
از مزایای لایت کیور هالوژنی اقتصادی بودن و وجود فیلتر است که به تولید طوج موج مناسب کمک می کند.
معایب آن این است که استفاده طولانی مدت منجر به کاهش شدت تابش شده و به مرور زمان وجود گرد و خاک، ترک و … در فیلتر منجر به تاثیر بر روی نور خروجی و تغییر در طول موج و نور انتقالی آن است.
2. پلاسما آرک
- شدت تابش: 600 تا 2050 میلی وات بر سانتی متر مربع
- مدت زمان کیورینگ: 1 تا 3 ثانیه
از معایب لایت کیور پلاسما آرک قیمت زیاد، وزن زیاد، پرتابل نبودن و نیاز به فیلتر داخلی برای انتخاب نور آبی می‌باشد.
3. لیزر
- عمق کیورینگ بیشتری دارد.
- با افزایش فاصله، تاثیر کیورینگ کاهش نمی یابد.
از معایب لایت کیور لیزری خطر آن برای سایر بافت های در معرض تابش، قیمت زیاد و سایز بزرگ و وزن زیاد آن است.
4. LED
در این فناوری از چراغ LED استفاده شده و دیگر نیاز به فیلتر در آن نیست. چراغ های LED نسل یک و دو شدت تابش کم، زمان زیاد تابش و قیمت بالایی داشتند. نسل سوم این چراغ ها علاوه بر طیف انتشار گسترده تر نور، از 380 نانومتر تا 515 نانومتر، دارای شدت تابش 1000 میلی وات بر سانتی متر مربع و بالاتر است. در نتیجه برای پلیمریزاسیون همه انواع کامپوزیت ها مناسب است.
مزایای لایت کیور LED
- در اثر استفاده زیاد شدت تابش کاهش نمی یابد و قادر است بیشتر از 10000 ساعت کار کند.
- قابلیت کار با باتری را دارد.
- مصرف برق کمتری دارد.
- گرمای کمتری تولید می کند. و نیاز به فن ندارد.
و از معایب آن نیاز به زمان بیشتری برای پلیمریزاسیون کافی است.
اجزاء دستگاه لایت کیور :
- لامپ
- انتقال دهنده نور: برای عبور نور از LED کاربرد داشته و از جنس فیبر نوری است. این قطعه قابل اتوکلاو و شکننده است.
- برد الکترونیکی برای کنترل جریان نور
- تراس برای تبدیل ولتاژ
- قلم یا هندپیس
- فيلتر در نوع هالوژنی: نور ابتدا از این فیلتر عبور داده می شود تا نور آبی خروجی را پس از عبور از گایدلایت به دندان برساند.
- گایدلایت یا محافظ نور
- کليدهاي خاموش و روشن دستگاه
- فن در نوع هالوژنی
انواع مدهای قابل استفاده در لایت کیورهای دندان پزشکی:
همانطور که قبلا گفته شد، قدرت تابش دستگاه با اندازه گیری میزان توان خروجی بر حسب میلی وات بر سطح لایت گاید بر حسب سانتی متر مربع بیان می شود. حداقل مقدار این تابش باید 400 میلی وات بر سانتی متر مربع برای یک کامپوزیت رزینی به ضخامت 1.5 تا 2 میلی متر باشد. بطور کلی مقدار این تابش به نوع فعالیتی که دندانپزشک می خواهد انجام دهد، بستگی دارد.
توان بیشتر به کاهش زمان کیورینگ می انجامد. با توجه به نوع کار دندانپزشک تابش نور می تواند بصورت مداوم و مقطع باشد. که حالت مداوم به سه صورت امکان پذیر است:
ثابت: شدت نور در حین کیورینگ ثابت است. توسط دو نوع هالوژنی و LED قابل انجام است و آشناترین روشی است که مورد استفاده قرار می گیرد.
مرحله ای: انرژی نور در ابتدا کم است و بتدریج زیاد می شود. بوسیله انواع لیزری و پلاسما آرک قابل انجام نیست.
پالس انرژی بالا: از انرژی زیاد (1000-2800 میلی وات بر سانتی متر مربع) که سه یا شش برابر توان عادی است. ، استفاده می کند. این روش برای اتصالات براکت یا مهر و موم های ارتودنسی کاربرد دارد. زمان مورد نیاز آن 8-10 ثانیه است. و توسط لیزر،پلاسما آرک و نسل سوم LED انجام می شود.
پلکانی: شدت نور در ابتدا کم است و در طول زمان بتدریج زیاد می شود. بوسیله انواع لیزری و پلاسما آرک قابل انجام نیست.
و حالت مقطع که به روش پالس تاخیری انجام پذیر است. در این روش شدت نور و مدت زمان آن هربار بیشتر می شود. و با نوع هالوژنی قابل ارائه است.
لینک انواع لایت کیور
منابع:
